Bilindiği gibi DNS sunucuları, alan adları ile IP adresi eşleşmelerinin kayıtlarını tutmakla yükümlüdür. DNS üzerinde tutulan kayıtlar, bölge yetki otoritesi (SOA) kaydı, adres kaydı (A), e-posta transfer kaydı (MX), alan adı sunucusu kaydı (NS), ters DNS kayıtları için işaretçi kaydı (PTR), alan adı takma isim kaydı (CNAME) ve metin kaydı (TXT) gibi farklı amaçlar ile tasarlanmıştır.
İçindekiler
SOA Kayıtları
Her DNS bölgesi (zone), bir SOA kaydı içermektedir. Bir DNS sunucunun o bölgeden sorumlu olduğunu belirten kayıttır. Seri numarası, yenileme sıklığı, yeniden deneme zaman aşımı, sona erme süresi ve negatif önbellek süresi gibi alanlar içerir. Bu alanların açıklaması aşağıda yer almaktadır:
Seri numarası : Dosya değişimini takip etmeye yarayan ve dosya her deiştiğinde arttırılması gereken bir alandır. Aksi halde yapılan değişiklikler etkin hale gelmez. Pratik bir yöntem yıl-ay-gün-versiyon şeklinde tutulmasıdır.
Yenileme sıklığı: İkincil DNS sunucunun hangi sıklıkla birincil DNS sunucudan bölgeleri yenileyeceğini saniye cinsinden gösteren alandır.
Yeniden deneme zaman aşımı: İkincil DNS sunucusu birincil DNS ile irtibat kuramadığı hallerde ikinci deneme için geçmesi gereken zamanı saniye cinsinden belirten alandır.
Sona erme süresi: Sadece ikincil DNS sunucular tarafından kullanılan ve bölge verilerinin geçersiz olacağı zamanı saniye cinsinden gösteren alandır.
Negatif önbellek süresi: Gelen bir sorguya karşılık kayıt bulunamaması durumunda bu cevabın önbellekte kalacağı süreyi saniye cinsinden belirleyen alandır.
Örnek:
|
1 2 3 4 5 6 |
@ IN SOA ns1.vm1.huseyincotuk.com. admin.vm1.huseyincotuk.com. ( 2015122802 ; Serial 604800 ; Refresh 86400 ; Retry 2419200 ; Expire 604800 ) ; Negative Cache TTL |
A Kayıtları
Adres (A) kayıtları, host adınına karşılık IP adresi tanımlarının yapıldığı, DNS sunucularda en çok kullanılan kayıt türüdür. Alan adı altında bulunan herhangi bir alt alan adının hangi IP adresi ile eşleştiği bilgisini içerir. Sık kullanılan bir örnek olarak web sitesini host eden sunucuya ait kayıt, “www” alt alan adı ile ilgili sunucu IP adresi eşleştirilerek yapılır. Unutulmaması gereken en önemli husus, host adından sonra bir nokta koyulması gerektiğidir.
Örnek: (ilgili zone dosyası içerisinde)
|
1 2 3 4 5 |
... ; 10.61.2.0/24 - A records www.vm1.huseyincotuk.com. IN A 10.61.2.21 mail.vm1.huseyincotuk.com. IN A 10.61.2.41 ... |
CNAME Kayıtları
CNAME kayıtları her hangi bir A (Host) kaydına takma ad olarak farklı alt alan adı kayıtları tanımlamak için kullanılır. Örneğin tek bir sunucuda birden fazla hizmet veriyor ve her hizmet için bir adres kaydı kullanıyorsanız her hizmete ait alt alan adı kaydını CNAME tanımları ile tek bir sunucuya yönlenecek şekilde tanımlamak, sunucudaki adres değişikliğinde tek bir kaydı değiştirerek pratik şekilde yönetmek mümkün olmaktadır. Başka bir deyişle CNAME kaydı kullanmadaki esas amaç, tek bir host kaydını değiştirerek ona bağlı çalışan alias kayıtlarını bir seferde güncelleyebilmektir. Öncelikle mutlaka sunucuya ait A kaydının olması gerekir. Örneğin bir çok hizmet sunucu1 üzerinde çalışıyor olsun.
|
1 2 3 |
... sunucu1.vm1.huseyincotuk.com. IN A 192.168.0.1 ... |
CNAME kayıtları yardımıyla ilgili hizmetler bu sunucuda tanımlanabilir.
|
1 2 3 4 5 |
... www.vm1.huseyincotuk.com. IN CNAME sunucu1.vm1.huseyincotuk.com. ftp.vm1.huseyincotuk.com. IN CNAME sunucu1.vm1.huseyincotuk.com. mail.vm1.huseyincotuk.com. IN CNAME sunucu1.vm1.huseyincotuk.com. … |
şeklinde tanımlanabilir. Bir alias sadece bir sunucuya yönlendirilebilir. Bunun dışında bir sunucu veya hizmete geçici olarak eski ve yeni adresleri aracılığıyla erişime izin vermek için CNAME kayıtları kullanmak mümkündür.
NS Kayıtları
NS kayıtları, kullanıldıkları bölge için yetkili olan alan adı sunucularını tanımlamak için kullanılır.
Örnek: (ilgili zone dosyası içerisinde)
|
1 2 3 4 5 |
... ;name servers - NS records IN NS ns1.vm1.huseyincotuk.com. IN NS ns2.vm1.huseyincotuk.com. ... |
Burada birincil ve ikincil DNS sunucular için ayrıca adres kayıtlarının yapılmış olması gerekmektedir. Alan adı sunucuları ile ilgili yapılacak değişiklikler çok dikkatli yapılmalıdır, keza yapılacak bir yanlış servislerde kesintilere yol açabilir.
MX Kayıtları
MX kayıtları, bir alan adı için gelen e-postaların işlendiği veya forward edildiği sunucu bilgisini içerir. Aynı alan adı için birden fazla sunucuya MX kaydı tanımlamak mümkündür. “Priority” olarak adlandırılan değer MX sorgularının hangi öncelik sırasında belirtilen sunuculara yönlendirileceğini belirleyen değerdir. Sunucu isimlerinden önce gelen “priority” değeri küçük olan sunucu diğerlerine göre önceliklidir. Herhangi birisinden cevap alınamazsa bir sonraki önceliğe sahip sunucu seçilerek devam edilir.
Örnek:
|
1 2 3 4 |
... vm1.huseyincotuk.com. IN MX 0 mail1.vm1.huseyincotuk.com. vm1.huseyincotuk.com. IN MX 10 mail2.vm1.huseyincotuk.com. ... |
PTR Kayıtları
Ters DNS kayıtları için reverse zone dosyalarında tanımlanan kayıtlardır. IP adresine karşılık host ismine çözümleme yapmak için kullanılır. Örneğin 10.61.2.116 IP adresine sahip sunucunun ismini bulmak için DNS sunucusu PTR kayıtlarına bakarak cevap verir.
|
1 |
118.2.61.10.in-addr.arpa IN PTR host1.vm1.huseyincotuk.com |
AAAA Kayıtları
A kaydı ile aynı işi yapan fakat IPv6 ile kullanılmak üzere tasarlanan kayıtlardır.
TXT Kayıtları
Gerektiğinde kullanılmak üzere metin tabanlı bilgi tutan kayıtlardır. Genelde e-posta sunucularında doğrulama için kullanılan SPF kayıtlarını tutmak üzere tercih edilmektedirler.
En çok kullanılan ve bilinen DNS kayıt türleri bunlar olmakla birlikte farklı kayıt türleri de mevcuttur. BIND ile DNS sunucusu kurulumu konusundaki makaleye buradan erişebilirsiniz.